In memoriam René Borremans (1928-2023) in HALLE
Op 21 april 2023 overleed René Borremans. Ruim 70 jaar heeft hij zich ingezet voor het erfgoed van Halle en de streek.
René was een archeoloog in hart en nieren. Hij begon zijn carrière bij de Nationale dienst voor opgravingen in het Brusselse Jubelpark, nu de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis. Hij deed opgravingen over het ganse Belgische grondgebied. Zo was hij in de jaren 1956-1965 aan de slag in Andenne, in de provincie Namen. De hieruit voortkomende publicatie ‘La Céramique d’Andenne’ is nog steeds het referentiewerk voor de studie van de chronologie van het middeleeuwse aardewerk. Na het opsplitsen en de verhuis van de dienst voor opgravingen bleef hij aan de slag in het Jubelparkmuseum. In die tijd behaalde hij zijn doctoraat in de oudheidkunde en kunstgeschiedenis met een ambitieuze studie van de middeleeuwse vestingbouw.
In zijn vrije tijd was René vanaf 1954 ook bezig met archeologisch onderzoek in Halle en omgeving. Belangrijke sites die hij in de streek onderzocht waren onder meer de Romeinse vicus van Kester, het Mottekasteel van Bever, de pottenbakkerij van Sint-Kwintens-Lennik, de oude kerk van Huizingen, het kasteel van Buizingen en het kasteelpark van Lembeek. In Halle zelf leidde hij diverse opgravingen in de Molenborre, op de Bergensesteenweg (Sint-Elooishospitaal) en in diverse panden op en rond de Grote Markt. Het leverde een schat aan informatie op, en het opgegraven materiaal bleef bewaard voor verder onderzoek.
In 1952 trad René in het bestuur van de Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige Kring van Halle. In 1962 nam René het initiatief om vanuit die vereniging het ‘Zuidwestbrabants Museum en Documentatiecentrum’ op te richten. Hij ging daarvoor letterlijk de boer op: hij bezocht oude boerderijen en ambachtslui in de hele regio en legde een documentaire collectie aan. Tussen eind 1962 en begin 1965 werden 886 voorwerpen geïnventariseerd. Het initiatief viel stil, maar het materiaal bleef bewaard en zou vanaf 1978 de basis vormen van de collectie van de vzw Zuidwestbrabants Museum, met Gaston Renson als voorzitter en René Borremans als conservator. Het Zuidwestbrabants Museum opende op 11 december 1981 op de zolder van het Oud-Jezuïetencollege. De collectie werd aangevuld met objecten over de geschiedenis van Halle. René stopte als conservator in 2010, maar bleef tot op het laatst bereikbaar voor zijn opvolger. Een groot deel van de collectie van het huidige museum den AST is te danken aan zijn decennialange inzet.
Ondanks zijn gevorderde leeftijd – 94 jaar – was René nog haast dagelijks bezig met het afwerken van onderzoeksrapporten en publicaties. Zijn overlijden komt onverwacht en betekent een groot gemis voor de Halse erfgoedgemeenschap.
