Wordt Brusselse stadstol een extra belasting voor vele HERNEnaren?
Het dagelijks bureau van het Toekomstforum Halle-Vilvoorde bezorgde de gemeentebesturen een voorstel tot resolutie met betrekking tot de aangekondigde Brusselse stadstol met de vraag om die resolutie voor te leggen op de eerstkomende gemeenteraad. Voor Herne is dit nu het geval op woensdag 27 januari. Het toekomstforum is immers van oordeel dat deze Brusselse stadstol voor de inwoners van Halle-Vilvoorde negatief uitvalt en dat het voor hen neerkomt op een extra belasting.
Een dergelijke maatregel mag niet eenzijdig, zonder voorafgaand overleg, ingevoerd worden. Het Toekomstforum vraagt dan ook aan Vlaanderen om aan te dringen bij de regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest om actief een dialoog aan te gaan met de andere gewesten én met de gemeentebesturen in haar ommeland. Het bureau van Toekomstforum Halle-Vilvoorde vindt het bovendien aangewezen dat ook Herne zich mee zou inzetten om zo na te gaan of een gezamenlijk optreden mogelijk is teneinde de Brusselse stadstol te verhinderen of de impact ervan op de pendelaars te minimaliseren.
831 Hernse pendelaars
Volgens het Brusselse project SmartMove zullen pendelaars die vanaf 2022 Brussel binnenrijden met de wagen een tolheffing plus een kilometervergoeding moeten betalen. Het systeem bestaat uit een stadstol en daarbovenop een heffing per gereden kilometer die varieert volgens spits- en dalperiode en het aantal fiscale pk’s van het voertuig.
Voor de Brusselaars komt er een gedeeltelijke compensatie door de afschaffing van de verkeersbelasting. Voor de Vlaamse (en Waalse) autopendelaars is het evenwel een nieuwe bijkomende belasting. De belasting zal gelden over de volledige oppervlakte van het gewest en zou kunnen oplopen tot 2000 € per jaar. In totaal rekent Brussel op een opbrengst van maar liefst een half miljard euro.
Hoewel de exacte modaliteiten nog moeten bekend gemaakt worden is het duidelijk dat het gaat om een fiscale ongelijkheid en een zuivere belastingverhoging. Meer dan de helft van de 700.000 Brusselse jobs wordt immers ingevuld door niet-Brusselaars. Van Herne werken er 831 pendelaars in het Brussels gewest (*).
Bijna veertig procent van de Hernse pendelaars gaan naar Brussel met de auto (**). In Brussel zijn er immers heel veel plaatsen die niet gemakkelijk bereikbaar zijn met het openbaar vervoer. Voor een werknemer die ’s morgens vroeg met de wagen de kinderen naar school brengt en daarna doorrijdt om te gaan werken in Brussel, is een alternatief nagenoeg onmogelijk. De maatregel is dan ook sociaal onwenselijk. Zo is er vandaag voor heel wat pendelaars geen gelijkwaardige keuze voor de wagen om op het werk te geraken.
De inwoners van Herne gaan ook naar Brussel voor dienstverlening, voor winkels, voor cultuur. Veel mensen uit onze streek zijn ook aangewezen op Brussel voor een ziekenhuis. Ze zouden dan ook binnenkort allemaal tol moeten betalen om van zo’n noodzakelijke dienstverlening te kunnen genieten.
Erger nog is dat de inwoners en ook de gemeente zelf door de onvolledige splitsing van het gerechtelijk arrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde nog steeds aangewezen zijn op de rechtbanken in Brussel. Als die tol er komt, zullen slachtoffers, opgeroepen getuigen en daders om zich te verplaatsen naar hun proces en om er aanwezig te kunnen zijn, binnenkort tol moeten betalen. Dat is onaanvaardbaar.
Geen doorschuiving van kosten
Een belasting op het gebruik van de auto in plaats van op het bezit ervan is principieel niet verkeerd, maar dan moet de pendelaar kunnen beschikken over voldoende alternatieven: een performant openbaar vervoer, randparkings en park-and-rides, mobipunten, een netwerk aan veilige en vlotte fietssnelwegen,… Brussel mag alleszins geen kosten doorschuiven naar de pendelaars van Herne. De impactstudie wijst bovendien uit dat de tol niet in verhouding staat tot de eventuele tijdswinst door minder files. De welvaart van onze pendelaars gaat er dus hard op achteruit.
De plannen van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering om een stadstol in te voeren kwamen eerder al aan bod in het Vlaams Parlement. Vlaanderen ondernam verschillende pogingen om tot overleg te komen, maar voorlopig bleven die zonder succes. Begin december keurde het Vlaams Parlement dan een resolutie goed (***) waarin men de Vlaamse Regering oproept op om ‘alle juridische middelen’ aan te wenden om ervoor te zorgen dat de stadstol de Vlaamse pendelaar niet discrimineert. Ook in het Waalse parlement klonk een zelfde oproep.
Steeds volgens het Toekomstforum is het onaanvaardbaar dat het Brussels Hoofdstedelijk Gewest een éénzijdige belastingverhoging oplegt aan onze pendelaars. Het vraagt dan ook aan de Hernse gemeenteraad om zich mee hiertegen te verzetten en om, zoals steeds, op te komen voor de belangen van zijn inwoners. Het argument dat Brussel enkel maar gebruik maakt van zijn gewestelijke autonomie is onjuist omdat ook een het grote impact heeft op de belangen van de andere gewesten. Dit eenzijdig, zonder onderling overleg en akkoord doorvoeren, is geen goed of positief nabuurschap.
Dialoog aangaan
Door het mee aannemen van de resolutie zou de gemeenteraad van Herne dan ook concreet vragen aan de Vlaamse regering om aan te dringen bij de regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest om actief de dialoog aan te gaan met de andere gewesten én met de gemeentebesturen in haar ommeland over haar voornemen tot invoering van een kilometerheffing of stadstol. Er wordt wel in de eerste plaats gepleit voor overleg. Daaruit volgt ook best een samenwerkingsakkoord. Indien die dialoog geen oplossing biedt wordt de Vlaamse regering geacht alle juridische middelen aan te wenden om ervoor te zorgen dat de pendelaars vanuit Vlaanderen niet wordt gediscrimineerd.
(*) Census 2011 – Statbel, algemene Directie Statistiek
(**) Federale diagnostiek Woon-werkverkeer 2017, FOD Mobiliteit & vervoer
(***) zie https://www.vlaamsparlement.be/parlementaire-documenten/parlementaire-initiatieven/1449061 voor meer details. De resolutie werd gesteund door Open VLD, CD&V, Vl.B. en N-VA. De PVDA, Groen en Sp.a onthielden zich. Niemand stemde tegen.
