Herne - Lokaal bestuur organiseert zich voor opvang vluchtelingen
Het oorlogsgeweld ontlopen is voor miljoenen Oekraïners met vrouwen, kinderen en ouderlingen op kop de enige manier aldaar om te overleven. Op zich toch wel een situatie die niemand ooit had kunnen voorspellen en die niemand aan zijn grootste vijand zou hebben toegewenst. Naast het beleven van mensonterende toestanden kwamen die vluchtelingen ook nog eens van vandaag op morgen zonder geld te zitten. Geld afhalen of betalen met hun bank- of kredietkaart lukt niet meer. De Europese banken en wisselkantoren willen immers de grivna's van de Oekraïense vluchtelingen niet aanvaarden of omruilen in euro’s of in hetzij ook welke andere munt. Dat loopt mis omdat op 24 februari de valutahandel en de buitenlandse betalingen grotendeels werden stilgelegd en de wisselkoersen bevroren werden. In die zin zijn de Oekraïense vluchtelingen er nog veel erger aan toe dan die uit nog een resem andere landen. Die Oekraïners kunnen momenteel dan ook niet anders dan steunen op de liefdadigheid van hun gastgezin en van de gastoverheid.
Hoe hier aan verhelpen?
Het lokaal bestuur Herne werd ingelicht over het verblijf op zijn grondgebied van 13 vrouwen, 3 mannen en 12 kinderen uit Oekraïne, waaronder slechts één gezin van drie gehuisvest werd in één van zijn OCMW-huurwoningen in het klooster van Herfelingen. Alle overigen verblijven in navolging aan de campagne #PlekVrij van de Federale Overheid op privé-adressen.
Schepen Sandra Dero: ”Vanuit de dienst Welzijn zijn we er ons van bewust dat de opvang van die oorlogsvluchtelingen bij particulieren niet altijd evident is en ad aeternam kan uitgesmeerd worden. Ons aanbod via Tooverschotje - de pop up voedingswinkel die nu extra bevoorraad wordt door handelaars in de streek en die gratis voedingswaren ter beschikking stelt van inwoners met weinig financiële armslag - biedt wel al enig soelaas. Ook solidariteitsacties in de vorm van het aanleveren van kledij en andere gebruiksartikelen zijn welkom maar bieden geen oplossing voor het acuut gebrek aan geld. Met een gekregen pull of jeans betaalt men immers geen medicijnen, geen huur, geen kapper en zelfs geen kop koffie of een liter melk. Daarom is ook ons lokaal bestuur, in dezelfde orde als nagenoeg alle Belgische steden en gemeenten, volop bezig zich te organiseren om voor die mensen zo vlug als mogelijk een geschikte oplossing te vinden”.
“In dat zoekproces dient de vluchteling een aantal stadia te doorlopen en beantwoorden aan een aantal criteria. Wie heeft er eigenlijk recht op een tegemoetkoming/leefloon, in welke vorm en hoeveel bedraagt dat dan, zijn heikele onderwerpen waar - begin deze week pas - door de verschillende overheden eindelijk duidelijkheid werd over geschapen en de onwetendheid voor zowel de lokale besturen als voor de vluchtelingen en hun gastgezinnen werd doorprikt”.
Door een beslissing van de Europese Unie om Oekraïners tijdelijke bescherming te geven dienen de lokale overheden hen hulp te bieden inzake sociale bijstand, medische zorg en levensonderhoud. Als de betrokkene een werkelijke verblijfplaats in België heeft en zich in een noodtoestand bevindt spreekt men over een equivalent leefloon dat afhankelijk is van ieders familiale toestand. Een lokaal bestuur kan enkel een financiële hulp toekennen aan vluchtelingen en niet aan de gastgezinnen. Wel wordt er bij hen op aangedrongen dat een billijke vergoeding aan het gastgezin voor, al was het maar de meerkost op de energierekening, aanbevolen en aangeraden is.
Hoe gaat Herne te werk?
“Eerst en vooral dient gezegd dat Herne zich alvast opstelt als een ‘Effenaf! solidaire gemeenschap’. Die solidariteit heeft onvermijdelijk wel een invasieve inslag op vooral de werking en de dienstverlening van ons centrum voor maatschappelijk welzijn. De lokale besturen worden zowel vanuit de federale overheid als vanuit de Vlaamse overheid overspoeld met allerlei regeltjes en richtlijnen die hun administratie fel bezwaren en waarvan de praktijkgerichtheid soms ver zoek is. Zo dient onder meer de accommodatie waar Oekraïense vluchtelingen gehuisvest worden te worden gescreend op veiligheids-, gezondheids-, kwaliteits- en/of uitrustingsnormen. Ook mogen sociale onderzoeken enkel uitgevoerd worden en dossiers enkel opgemaakt worden door maatschappelijke werkers en maatschappelijke assistenten wat die voor een zware en haast onoverbrugbare bijkomende werklast komt te plaatsen. Op onze OCMW-diensten lieten daarbij nog - heel recent - een paar werkkrachten het afweten wegens ziekte, want ja, corona is er ook nog. Bijkomende werkkrachten – zelfs tijdelijk - aanwerven is gezien de werkdruk en de stijgende vraag van alle OCMW’s op dit moment evenwel problematisch”, aldus nog de schepen.
Een tandje bijsteken
“Onze dienst Welzijn is met de recente aanwinst van Nina Grisé als afdelingshoofd dan ook meer dan gelukkig. Deze meertalige jonge dame wist zich in korte tijd goed in te werken zodat vooral de coördinatie tussen enerzijds het lokaal bestuur en anderzijds de gastgezinnen en hun kostgangers heel goed vlot. Nina en haar team kunnen wel nog hulp gebruiken. Onze dienst is dan ook actief op zoek naar bijkomende werkkrachten voor de ondersteuning van het sociaal beleid. Belangstellenden kunnen desbetreffende met mij contact openen via sandra.dero@herne.be. “
Nina Grisé: “Op ons grondgebied hebben we te maken met vooral Oekraïners die hun land ontvluchtten en zich als vluchtelingen op de Heizel lieten registreren. Via de dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) kregen zij een attest van tijdelijke bescherming. Nadat de wijkagent overgaan is tot woonstcontrole wordt dat attest omgezet in een A-kaart. De A-kaart is een bewijs van inschrijving in het vreemdelingenregister in de vorm van een elektronische identiteitskaart. Daarna kunnen de betrokkenen handelen, gaan en staan zoals éénieder andere Belg met inbegrip van gemeentelijke steun ontvangen, een bankrekening openen, postuleren op de arbeidsmarkt, huurovereenkomsten sluiten, de kinderen onderwijs laten genieten, ……
Toekomst
Schepen Sandra Dero: “Het is nu al geweten dat vanuit de Vlaamse en de federale overheid imminent zal beslist worden dat ALLE steden en gemeenten verplicht zullen worden een aantal vluchtelingen op te nemen in hun inwonersbestanden. In eerste instantie is er voor gemeenten met minder dan 10.000 inwoners sprake van 30. In die zin voldoet onze gemeente nu al aan haar verplichtingen. Hoe meer vluchtelingen het Belgisch grondgebied in de toekomst betreden hoe hoger dit aantal zal zijn. Daarom vraagt het lokaal bestuur haar inwoners verder uit te kijken naar mogelijke huisvestiging en vrijwilligers die de vluchtelingen kunnen bijstaan en hen wegwijs maken in onze samenleving. Ook mensen die naast het Frans en het Engels ook nog de Oekraïense of Russische taal beheersen zijn welkom om als tussenschakel te dienen. Opmerkzaam is wel dat velen hier een tijdelijk verblijf in dank afnemen maar dat zij hoopvol een spoedige terugkeer naar hun thuisland en een hereniging met hun dierbaren voor ogen houden”.
Informeren
Om iedereen wegwijs te maken in de lokale aanpak van de vluchtelingenopvang werden alle betrokkenen in de gemeente reeds uitgenodigd om alle mogelijke informatie en ook antwoorden op meer specifieke vragen te verkrijgen.
Zo werd hen ook meegedeeld dat tijdens de tweede week van de paasvakantie verschillende leerkrachten zich vrijwillig aangeboden hebben om volwassenen zoveel als mogelijk enige kennis bij te brengen van de Nederlandse taal. Voor hun kinderen kozen de vluchtelingen vrijwel allemaal ze te verwijzen naar de Franstalige scholen in vooral buurgemeente Edingen. Dit is een begrijpelijke beslissing als men weet dat de Franse taal beheerst wordt door 25% van de Europeanen en het Nederlands goed is voor slechts 4%.
